“Shëndeti im”, “Telemjeksia”, “E-recetat” janë vetëm disa nga shërbimet dixhitale që ofron Ministria e Shëndetësisë dhe ministri Fatmir Mexhiti po promovon dhe paralajmëron gjithnjë e më shumë shërbime të reja dixhitale përmes të cilave qytetarët do të kenë mundësi të shmangni radhët e panevojshme dhe pritjet para sporteleve të spitalit.
I fundit nga seria e shërbimeve dixhitale është aplikacioni “Shëndeti im”, i cili ofron akses në të dhënat e plota shëndetësore të qytetarëve – nga ekzaminimet deri te referimet e specialistëve, recetat dhe dosjet e vaksinimit. Ministria e Shëndetësisë shkruan se është krijuar për të përmirësuar aksesin dhe menaxhimin e shërbimeve dhe të dhënave shëndetësore përmes centralizimit të tyre në një vend.
Deri më tani, siç informojnë nga Sistemi Nacional për Evidencë Elektronike Shëndetësore – “Termi im” për Meta.mk, këtë aplikacion e kanë shkarkuar 11.000 qytetarë dhe interesimi është i madh, por megjithatë, siç thonë ata, procesi i krijimit të eID-së. (identiteti elektronik) është i tillë që kërkon pak më shumë kohë, sepse ju duhet të verifikoni personalisht identitetin tuaj nëpërmjet sistemit të hyrjes së vetme, pra duke përdorur një profil eID.
Megjithatë, meqë kemi qenë dëshmitarë të një sërë sulmesh hakerësh në sistemet elektronike të disa institucioneve shtetërore, përfshirë Fondin e Shëndetësisë, dhe globalisht jetojmë në një botë të kërcënuar të sigurisë kibernetike dhe kërcënimeve hibride, qytetarët në një farë mase ata shikojnë me dorëheqje ndaj disave. shërbimeve dixhitale, sidomos kur bëhet fjalë për të dhëna të ndjeshme, siç është shëndeti ?
Pikërisht për këto arsye i kërkuam Ministrisë së Shëndetësisë një shpjegim se sa të sigurt janë këto aplikacione dixhitale, si “Shëndeti im”, dhe nëse qytetarët mund t’i aksesojnë dhe t’i përdorin me besim të plotë. Nga aty janë përgjigjur se i kushtohet rëndësi e madhe sigurisë së të gjithë sistemit, përfshirë të dhënat personale të qytetarëve. Deri më tani, siç thotë Ministria, është kryer një test i gjerë i sigurisë së sistemit (Penetration Test) dhe janë aplikuar dhe inkorporuar në sistem të gjithë mekanizmat e nevojshëm për mbrojtjen e të dhënave.
“Të dhënat e qytetarëve janë në një lokacion qendror të vendosur në qendrën e të dhënave të fakultetit FINKI. Çdo akses i paautorizuar është i ndaluar. Çdo i siguruar, nëpërmjet portalit dhe aplikacionit celular, mund të aksesojë vetëm të dhënat e tij personale dhe mjekësore të autorizuara, por më parë i është nënshtruar një kontrolli sigurie me shumë shtresa. Nga ky këndvështrim, ne vendosëm të përdorim eID, të cilin përdoruesi duhet ta ketë të paktën – një nivel të ulët eID, që nënkupton se gjatë procesit të regjistrimit, në një moment të caktuar, identiteti fizik është kontrolluar dhe konfirmuar me praninë tuaj personale. , duke bashkangjitur një dokument identifikimi personal të vlefshëm dhe me një kontroll shtesë dhe konfirmim të të dhënave tuaja në Regjistrin Qendror të Popullsisë (CRN). Në bazë të identitetit tuaj fizik të konfirmuar, krijohet eID-ja juaj e nivelit të ulët”, thanë për Meta.mk nga Ministria e Shëndetësisë.
“Për sa i përket të gjithë procesit të zhvillimit, inxhinierët nga kompania Sorsix, e cila e ka zhvilluar këtë zgjidhje, janë përfshirë në projekt në masë më të madhe, ata janë përfshirë nga aspekti i zhvillimit, testimit, zbatimit dhe projektimit, përveç kësaj, nga Autoriteti Elektronik i Shëndetësisë ne marrim pjesë në të gjithë procesin si organ përgjegjës për themelimin dhe zhvillimin e sistemit të integruar informativ shëndetësor”, tha “Moj Termin” për Meta.mk.
Nga aty shtojnë se vazhdimisht po punohet për avancimin e dixhitalizimit në sistemin e shëndetësisë publike, por se futja e ndryshimeve në lidhje me dixhitalizimin varet edhe nga faktorë të tjerë, si rregullimi ligjor, financimi etj.
Një nga përmirësimet më të fundit të sistemit My Termin është moduli Hybrid Health, i cili është ende në fillimet e tij. Qëllimi është të ofrohet një mundësi për të përmirësuar komunikimin ndërmjet mjekëve të kujdesit parësor dhe mjekëve të kujdesit dytësor dhe tretësor.
Mjekët e familjes pjesëmarrës në fazën pilot janë përzgjedhur nga Dhoma e Mjekësisë dhe kanë mundësi të konsultohen me mjekë specialistë për gjendjen e pacientëve të tyre, pa qenë nevoja që pacientët të shkojnë fizikisht për ekzaminim tek mjekët specialistë.
Si një nga modulet për sa i përket dixhitalizimit në shëndetësi përmendet edhe telemjekësia, pra pacientët nuk duhet të vizitojnë zyrën e mjekut, por teknologjia moderne u mundëson mjekëve konsultimin me pacientët përmes videokonferencës.
“Përmes këtij moduli, mjekët mund të caktojnë një ekzaminim për një pacient të caktuar në një kohë të saktë të përcaktuar. Gjatë caktimit të një takimi për një pacient të caktuar nga mjeku, pacientit i dërgohet një lidhje me SMS dhe e-mail, e cila mund të përfshihet në takimin e caktuar. Nëpërmjet një video-telefonate, mjeku mund të mësojë gjendjen shëndetësore të pacientit dhe të bëjë një diagnozë, si dhe të japë udhëzimet e duhura për trajtimin e mëtejshëm të pacientit”, thuhet në faqen e internetit “E-health”.
Sistemi kombëtar për regjistrat elektronik në shëndetësi – “Termi im” është futur në vitin 2011, dhe që atëherë janë implementuar modulet për “E-referim” dhe “E-recetë”. Sistemi “Takimi im” përdoret nga afërsisht 18,000 përdorues, nga të cilët 10,000 janë mjekë.
