Shkollat fillore dhe të mesme obligohen që të intensifikojnë komunikimin në trekëndëshin nxënës-mësues-prindër, si dhe përmes protokolleve duhet të reduktohet përdorimi i telefonave celularë në shkolla. Këto janë ndër dhjetë rekomandimet e miratuara nga Qeveria e Maqedonisë së Veriut në mbledhjen e së martës.
Nga Ministria e Arsimit kanë theksuar se këto rekomandime janë të destinuara kryesisht për shkollat, si dhe për të gjithë pjesëmarrësit e tjerë në funksionimin e sistemit edukativ-arsimor. Rekomandimet, sipas tyre, kanë për qëllim që në këtë periudhë jashtëzakonisht të ndjeshme të reagohet me kujdes dhe me korrektësi për rritur nivelin e sigurisë në objektet shkollore dhe parandalimin e dhunës së bashkëmoshatarëve.
“Komunave dhe Qytetit të Shkupit, Qeveria u ka rekomanduar që të angazhojnë drejtorët e shkollave fillore dhe të mesme, që të bëjnë organizim dhe të vendosin protokoll për mënyrën e shfrytëzimit të telefonave celularë nga nxënësit dhe mësimdhënësit, gjatë kohës së mbajtjes së orës së mësimit, po edhe në hapësirat e shkollës”, ka deklaruar Jeton Shaqiri, ministër i Arsimit në Maqedoninë e Veriut.
Një polic para një shkolle fillore në Shkup pas alarmit për vendosje të bombës – Fotografi ilustruese nga arkivi.
Udhëheqësia, mësimdhënësit dhe shërbimet profesionale është e nevojshme që mënyrë përkatëse, të përgjigjen, diskutojnë dhe të ndikojnë në gjendjen mentale të të rinjve, si dhe të ofrojnë mbështetje për tejkalimin e sfidave, theksohet në rekomandimet e Qeverisë duke imponuar hapjen e temës mbi nevojën e uniformave shkollore si kod i veshjes së nxënësve.
Joakim Nedelkovski, kryetar i Sindikatës së Arsimit në Maqedoninë e Veriut, thotë për Radion Evropa e Lirë se rasti tragjik me vrasjen e 8 nxënësve dhe një të rrituri nga një nxënës shkolle në Beograd imponoi diskutimin mbi dhunën në mesin e të rinjve në nivele të larta.
“Fakt është se ka dhunë, ka bullizëm në mesin e të rinjve dhe shumë rrallë flitet hapur për këtë problematikë. Psikologët sigurisht se kanë informacione rreth rasteve që denoncohen, por mbetet shumë punë që të inkurajohen fëmijët që rastet – ku është e pranishme[dhuna] – të denoncohen që të parandalohen veprimet e padëshirueshme”, thotë Nedelkovski.
Ngacmimet shënojnë rritje në shkollat e Maqedonisë së Veriut
Fenomeni pak i raportuar i bullizmit në shkolla
Për të shqetësuese është mungesa e psikologëve dhe pedagogëve në numër të mjaftueshëm si kuadër në shumë shkolla, duke nënvizuar se më shumë i kushtohet kujdes komponentës arsimore kundrejt komponetës edukative.
Komunikimi prind-fëmijë uzurpohet nga ai në rrjetet sociale
Qeveria e Maqedonisë po ashtu ka rekomanduar që shkollat fillore dhe të mesme në gjithë vendin të mbajnë mbledhje me të gjithë prindërit, duke përfshirë këtu dhe autoritetet lokale, për të shmangur rastet e dhunshme dhe për të rritur sigurinë në shkolla.
Monika Andrevska, nënë e dy fëmijëve të moshës minorene, thotë për Radion Evropa e Lirë se jeta dinamike ka bërë që të ulet në minimum komunikimi fëmijë-prind, duke e uzurpuar këtë terren rrjetet sociale.
Ajo thekson se pikërisht këtu qëndron dhe rreziku, sepse komunikimi në rrjetet sociale e përhap problemin dhe në një formë e bën më të vështirë të zgjidhshëm përderisa vetëm komunikimi prind fëmijë çon kah zgjidhja e problemeve.
“Duhet të fokusohemi te çështjet thelbësore, tek ajo se si fëmijët e kalojnë ditën në shkollë, dhe nga debatet në këtë pikë të mësojmë nëse fëmijët kanë ose jo ndonjë problem dhe të angazhohemi për ta zgjidhur atë. Shumë më e rëndësishme është që të dimë si janë ndier ata në shkollë kundrejt asaj se çfarë notash kanë marrë. Në vrapin për të pasur fëmijë të suksesshëm, harruam të ndërtojmë si personalitete fëmijë të lumtur”, thotë ajo.
Ndalimi përdorimit të telefonave të mençur, vështirë i zbatueshëm
Ekspertët e komunikimit theksojnë se kjo në masë mbase është dhe e vonuar, parë nga sytë e prindërve.
Por, në kohën e zhvillimit të teknologjisë informative duhet shqyrtuar mundësitë që të gjenden modalitete që vëmendja e nxënësve të drejtohet në shfrytëzimin e pajisjeve teknologjike për zhvillimin njohurive në lëmi të ndryshme dhe jo për komunikim mes tyre që jo rrallë përshkallëzohet në dhunë elektronike mes nxënësve.
“Ajo se ku duhet fokusuar institucionet përkatëse është ndërtimi i një rregulloreje që pajisjet elektronike, me të cilat disponojnë fëmijët në shkollat fillore, apo të rinjtë në shkollat e mesme gjatë orëve mësimore t’i përdorin për përvetësimin më të lehtë të mësimeve, në mënyrë që të avancohen mënyrat e përthithjes së njohurive të ndryshme jashtë teksteve tradicionale”, thotë për REL-in, eksperti i komunikimit, Bojan Kordallov.
Ai thekson se në mënyrë plotësuese do të ngarkohen mësimdhënësit nëse fëmijëve u merren telefonat nga duart pasi komunikimi prind-fëmijë gjatë orarit të shkollës për nevoja të ndryshme, do të transferohet përmes mësimdhënësve.
Këto masa të Qeverisë maqedonase pasojnë vrasjen masive të 8 fëmijëve dhe një personi të rritur nga një nxënës në një shkollë në Beograd.
Pas kësaj shumë nxënës në disa shkolla në Maqedoninë e Veriut filluan të kopjojnë 13-vjeçarin nga Beogradi duke lënë në pjesë të ndryshme të shkollës së tyre lista me personat e shenjestëruar si “viktima të mundshme”.Zërijeta Hajro Jajaga
