SHBA dhe Bashkimi Evropian (BE) po rrisin presionin ndaj Turqisë për të goditur evazionin e sanksioneve ruse mes shqetësimeve se sektori bankar i vendit është një derë e mundshme për financat e paligjshme.
SHBA po fokusohet në bankat turke që janë integruar në Mir, sistemin e pagesave të brendshme të Rusisë, i thanë “Financial Times” dy zyrtarë perëndimorë, ndërsa Brukseli përgatit një delegacion për t’i shprehur shqetësimet e tij drejtpërdrejt zyrtarëve turq.
Presioni ndaj Turqisë vjen pasi kryeqytetet perëndimore janë duke u përqendruar drejt zbatimit më të rreptë të sanksioneve ekzistuese në vend të vendosjes së masave të reja. Ndryshimi pranon se sanksionet ekonomike të vendosura pas pushtimit të Ukrainës nga Vladimir Putin në shkurt dështuan të dëmtojnë ekonominë e Rusisë aq sa kishin shpresuar.
Ata thonë se mbyllja e zbrazëtirave në masat aktuale do të shtrydhin ngadalë linjat financiare të Kremlinit.
“Do të na shihni të fokusohemi në evazionin e sektorit financiar”, tha zyrtari i parë perëndimor.
“Ne do të dërgojmë një mesazh shumë të qartë se, për shembull, institucionet financiare të vendeve të treta nuk duhet të ndërlidhen me rrjetin e pagesave Mir, sepse, e dini, kjo mbart disa rreziqe për evazion sanksionesh”.
“Ne duhet të mbyllim zbrazëtirat”, tha zyrtari i dytë i përfshirë në bisedimet e këtij muaji midis BE-së dhe SHBA-ve mbi zbatimin e sanksioneve, duke përmendur Turqinë si objektivin kryesor.
Në udhëzimin e lëshuar të enjten, departamenti i Thesarit i SHBA-së paralajmëroi se institucionet financiare jo-amerikane rrezikojnë “të mbështesin përpjekjet e Rusisë për t’iu shmangur sanksioneve të SHBA-së nëpërmjet përdorimit të zgjeruar të Sistemit Kombëtar të Pagesave Mir jashtë territorit të Federatës Ruse”.
Ai shtoi se Zyra e Kontrollit të Pasurive të Huaja e SHBA-ve ishte e përgatitur të përdorte “autoritetet e saj të synimit” – të tilla si vendosja e sanksioneve bllokuese – në përgjigje të mbështetësve të evazionit të sanksioneve të Rusisë, përfshirë në lidhje me Mir.
Presidenti i Turqisë, Recep Tayyip Erdoğan, vendi i të cilit ka qenë anëtar i NATO-s që nga viti 1952, ka ndjekur atë që ai e quan një qasje “të balancuar” ndaj konfliktit të Ukrainës.
Refuzimi i tij për të nënshkruar sanksionet kundër Rusisë dhe një premtim i fundit për të thelluar bashkëpunimin ekonomik me Moskën kanë alarmuar aleatët e tij perëndimorë. Erdogan, i cili do të takohet me Putinin të premten, tha muajin e kaluar se ka “përparim serioz” në zgjerimin e Mir në Turqi.
Pesë nga bankat më të mëdha të Turqisë, VakıfBank, Ziraat Bank, İş Bank, DenizBank dhe Halkbank, janë anëtarë të sistemit të pagesave Mir, i cili u zhvillua nga banka qendrore e Rusisë si një alternativë vendase për Visa dhe Mastercard.
Dy prej tyre – huadhënësi privat në pronësi të Emirateve të Bashkuara Arabe DenizBank dhe Halkbank i kontrolluar nga shteti, i njohur për rolin e saj të supozuar në një skemë për shmangien e sanksioneve të SHBA ndaj Iranit që daton në vitin 2010 – u nënshkruan me Mir pasi Putini filloi pushtimin e tij të plotë në shkurt.
Ministria e Jashtme e Turqisë tha se ndërsa Ankaraja kishte një politikë të gjatë vetëm të zbatimit të sanksioneve të mbështetura nga OKB-ja, “ne kemi qenë gjithashtu po aq të vendosur në politikën tonë për të mos lejuar Turqinë të bëhet një kanal për t’iu shmangur sanksioneve”.
Si pjesë e përpjekjeve për të forcuar zbatimin, Mairead McGuinness, komisionerja e shërbimeve financiare të BE-së, synon të vizitojë Turqinë muajin e ardhshëm, sipas njerëzve të njohur me planet.
Të vendosura në valë masash në javët e para pas pushtimit të Rusisë, sanksionet perëndimore kanë kërkuar të ndërpresin bankat më të mëdha ruse, kompanitë e energjisë dhe mbrojtjes dhe qindra zyrtarë të lartë dhe biznesmenë më të pasur nga tregu global. /Albanianpost.com
