Gjendja me COVID-19 në Republikën e Maqedonisë së Veriut – 31.05.2020
Janë testuar gjithsej 727 materiale në Laboratorët ku bëhet vërtetimi i pranisë së virusit SARS-CoV-2.
Nga numri i përgjithshëm 312 i përkasin skriningut të targetuar në kopshtet dhe shtëpitë e pleqve në Shkup dhe Prilep, ku janë regjistruar 3 raste pozitive.
Pozitive janë 89, nga 9 qytete. (Tabela 1). Numri më i madh i rastve të reja janë regjistruar në Shkup (39,3%) dhe Shtip (30,3%).
Tabela 1. Shpërndarja ditore e të sëmurëve nga COVID-19 sipas QSHP/NJR në RMV-së, 31.05.2020
Qyteti | Numri i të sëmurëve | Të vdekur |
Shkup | 35 | 2 |
Shtip | 27 | 0 |
Kumanovë | 12 | 2 |
Tetovë | 7 | 2 |
Koçan | 4 | 0 |
Prilep | 1 | 0 |
Gostivar | 1 | 0 |
Strumicë* | 1 | 0 |
Sveti Nikole | 1 | 0 |
Strugë | 0 | 1 |
Gjithsej | 89 | 7 |
*shtetas i huaj
Rastet bëjnë pjesë në të gjitha grupmoshat, numër më të madh ka tek grupmosha 30-39 me 27 raste pozitive, ndërsa sipas gjinisë 48 janë femra dhe 41 janë meshkuj.
Në spital janë shtruar 8 pacientë të rinj. Tek 25 persona është vërtetuar komorbiditet.
58 persona kanë pasur kontakt me rast të konfirmuar me COVID—19 në vend, ndërsa nuk janë regjistruar persona me histori udhëtimi në 14 ditët e fundit.
Të shëruar janë 17 persona që kanë qenë të shtruar në spital ose kanë qenë në trajtim shtëpiak.
Janë regjistruar 7 raste të vdekjes, nga Shkupi, Kumanova, Tetova dhe Struga, në moshë nga 44-83 vjet, me simptoma, që kanë qenë të shtruar në SP Gostivar dhe SPQ 8 Shtatori ku edhe kanë ndërruar jetë. Vetëm njëri prej tyre nuk ka qenë me komorbiditete dhe ka pasur kontakt me rast të konfirmuar. Personat e ndjerë janë pa histori udhëtimi.
GJENDJA KUMULATIVE ME COVID-19 NË REPUBLIKËN E MAQEDONISË SË VERIUT
Deri më 31.05.2020, në Republikën e Maqedonisë së Veriut janë raportuar gjithsej 2.315 raste me COVID-19 (I=111,4/100.000).
Sipas vendbanimit, raste me COVID-19 janë regjistruar në 31 qytete. Numri më i madh janë regjistruar në Shkup, Kumanovë, Prilep, Tetovë dhe Veles, ndërsa mortalitet më të madh ka në Strugë, Dibër, Prilep, Veles dhe Kumanovë. Letalitet më i lartë është regjistruar në Strugë, Tetovë dhe Gostivar (Tabela 2).
Tabela 2. Shpërndarja kumulative e të sëmurëve me COVID-19 sipas QSHP/NJR në Republikën e Maqedonisë së Veriut, 2020
Shpërndarja sipas QSHP/NJR | Gjithsej | Incidenca /100 000 | Raste të vdekjes (gjithsej) | Mortaliteti | Letaliteti |
Gjithsej | 2.315 | 111,4 | 140 | 6,7 | 6,0% |
Shkup | 876 | 141,8 | 36 | 5,8 | 4,1% |
Kumanovë | 467 | 327,3 | 23 | 16,1 | 4,9% |
Tetovë | 217 | 108,6 | 22 | 11,0 | 10,1% |
Prilep | 212 | 222,4 | 14 | 14,7 | 6,6% |
Veles | 130 | 196,2 | 10 | 15,1 | 7,7% |
Shtip | 103 | 195,5 | 2 | 3,8 | 1,9% |
Strugë | 84 | 123,8 | 19 | 28,0 | 22,6% |
Dibër | 51 | 183,8 | 4 | 14,4 | 7,8% |
Koçan | 37 | 77,1 | 2 | 4,2 | 5,4% |
Manastir | 28 | 27,5 | 2 | 2,0 | 7,1% |
Gostivar | 27 | 22,5 | 3 | 2,5 | 11,1% |
Ohër | 23 | 41,0 | 0 | 0,0 | 0,0% |
Negotinë* | 12 | 51,1 | 0 | 0,0 | 0,0% |
Kriva Pallankë | 6 | 25,1 | 0 | 0,0 | 0,0% |
Kavadar | 5 | 11,6 | 1 | 2,3 | 20,0% |
Gjevgjeli | 4 | 11,6 | 0 | 0,0 | 0,0% |
Strumicë | 4 | 4,2 | 0 | 0,0 | 0,0% |
Radovish | 4 | 12,3 | 0 | 0,0 | 0,0% |
Krushevë | 3 | 31,5 | 1 | 10,5 | 33,3% |
Pehçevë | 3 | 60,1 | 0 | 0,0 | 0,0% |
Vinicë | 3 | 15,4 | 0 | 0,0 | 0,0% |
Kërçovë | 3 | 5,2 | 0 | 0,0 | 0,0% |
Probishtip | 2 | 13,1 | 0 | 0,0 | 0,0% |
Makedonski Brod | 2 | 17,9 | 0 | 0,0 | 0,0% |
Vallandovë | 2 | 16,9 | 0 | 0,0 | 0,0% |
Kratovë | 2 | 20,9 | 0 | 0,0 | 0,0% |
Sveti Nikole | 2 | 9,8 | 0 | 0,0 | 0,0% |
Dellçevë | 1 | 4,2 | 1 | 4,2 | 100,0% |
Demir Hisar | 1 | 11,9 | 0 | 0,0 | 0,0% |
Berovë | 1 | 7,7 | 0 | 0,0 | 0,0% |
*7 persona janë banorë të Demir Kapisë
Incidencë më e lartë kumulative në 100 000 banorë është regjistruar në Kumanovë me 327,3 të sëmurë në 100 000 banorë, në Prilep është 222,4/100.000 banorë, në Veles 196,2/100.000, në Shtip 195,5/100.000 banorë, në Dibër incidenca në 100 000 banorë është 183,8, në Shkup 141,8/100.000, në Strugë 123,8/100.000 dhe në Tetovë 108,6/100.000 banorë. Incidencë mbi 50 të sëmurë në 100 000 banorë është regjistruar në Negotinë, Koçan, dhe Pehçevë (Tabela 2, Kartogrami 1).
Kartogrami 1. Incidenca në 100.000 banorë, COVID-19, RMV-së
Sa i përket shpërndarjes sipas gjinisë, 1.123 i përkasin gjinisë mashkullore dhe 1.192 gjinisë femërore.
Morbiditeti specifik tek meshkujt është 108,3/100.000, ndërsa tek femrat 115,4/100.000 banorë.
Mosha e të prekurve sillet nga 0 deri në 94 vjet (mediana – 44,5 vjet). Numri më i madh i të prekurve janë në moshë mbi 60 vjet – 500 (21,6%) me incidencë prej 130,4/100.000, ndërsa incidencë më e lartë – 169,0/100.000 tek grupmosha nga 50-59 vjet (n=470) (Grafiku 1). Incidencë më e ulët, 42,4 dhe 45,2 në 100.000 banorë është regjistruar tek fëmijët në moshë nga 0-9 dhe vjet 10-19, ku janë regjistruar 97, gjegjësisht 113 raste përkatësisht.
Grafiku 1. Shpërndarja e të sëmurëve me COVID-19 në Republikën e Maqedonisë së Veriut sipas grupmoshës (n=2.315)
Sa i përket datës së diagnostikimit laboratorik, rasti i parë është regjistruar në 26.02.2020. Numri më i lartë i rasteve të regjistruar gjatë një dite (n=107) është regjistruar në 15.04.2020. (Grafiku 2).
Grafiku 2. Shpërndarja e të sëmurëve nga COVID-19 në Republikën e Maqedonisë së Veriut sipas ditës së diagnostikimit laboratorik, 2020 (n=2.315)
Nga java e 11 në vitin 2020 vazhdimisht regjistrohen raste të reja të konfirmuara. Kulminacioni është arritur në javën e 16 (n=370) (Grafiku 3).
Grafiku 3. Shpërndarja e të sëmurëve me COVID-19 në Republikën e Maqedonisë së Veriut sipas javës së diagnostikimit laboratorik, 2020 (n=2.315)
Nga rastet e raportuara, 25,1% (n=582) janë/kanë qenë të hospitalizuar, ndërsa të tjerët janë/kanë qenë në izolim shtëpiak, pa simptoma dhe me pasqyrë të lehtë klinike.
Sipas raporteve të arrira pranë ISHP-së (KSIGJF, SPQ 8 Shtatori, Spitali Klinik Manastir, SP Prilep, SP Kumanovë, SP Gostivar) për momentin të hospitalizuar janë 90 persona, nga të cilët 21 janë në aparate me oksigjen dhe 9 në ventilim mekanik.
Sa i përket simptomave që janë raportuar tek personat e sëmurë, numri më i madh i rasteve kanë manifestuar temperaturë (65,3%), kollë (52,6%), plogështi (39,7%), ethe (18,9%), dhimbje koke (15,4%), vështirësi në frymëmarrje (14,7%), dhimbje e fytit (14,3%),ndërsa 765 ose 33,0% e personave janë pa simptoma.
575 ose 75,2% prej tyre kanë pasur kontakt me rast të konfirmuar në vend.
Janë raportuar edhe 22 (1,0%) raste tek gra shtatzëna, 7 nga të cilat janë shtruar në spital. 12 prej tyre janë raste asimptomatike.
Kur bëhet fjalë për komorbiditetin, 719 (31,1%) kanë edhe sëmundje kronike, 490 vuajnë nga sëmundje kardiovaskulare, 168 janë me diabet, 126 janë me sëmundje kronike të mushkërive dhe 139 me sëmundje të tjera kronike. Tek personat e shtruar në spital 316 (54,3%) janë me komorbiditete.
Janë regjistruar 268 (11,6%) raste në mesin e punonjësve shëndetësor.
Janë regjistruar 140 raste të vdekjes (Lt = 6,0%). Numri më i madh i të vdekurve është regjistruar në në 13.04.2020 n=9), ndërsa sipas javëve në javën e 22-të (n=23) (Grafiku 4). Numri më i madh i vdekjeve është regjistruar në mesin e grupmoshës mbi 60 vjet (n=90) njëkohësisht edhe me mortalitet më të lartë – 23,5/100.000 banorë. Janë regjistruar 96 raste të vdekjes tek meshkujt dhe 44 raste të vdekjes tek femrat.
Tek këto, tek 106 (75,7%) janë regjistruar komorbiditete, në të shumtën e rasteve sëmundje kardiovaskulare (n=76), diabet (n=29) dhe sëmundje të mushkërive (n=28). Është regjistruar edhe një rast i vdekjes tek punonjësit shëndetësor dhe një grua shtatzënë. 9 (6,4%) e rasteve të raportuara të vdekjes kanë ndërruar jetë në kushte shtëpiake, ndërsa 131 (93,6%) në spital.
Grafiku 4. Shpërndarja e rasteve të vdekjes nga COVID-19 në Republikën e Maqedonisë së Veriut sipas datës së vdekjes, 2020 (n=140)
96 (4,2%) janë raste të importuara. Vetëm një person është detektuar në pikë kufitare hyrëse (Aeroporti ndërkombëtar Shkup). Rasti i fundit i importuar është regjistruar në 31.05.2020 (Grafiku 2). Gjithsej 1.364 (58,9%) persona kanë pasur kontakt me rast të konfirmuar me COVID-19 në vendin tonë ose jashtë vendit.(Grafiku 2)
Nga numri i përgjithshëm i të analizave – gjithsej 30.302 materiale, 2.315 pozitive janë vërtetuar në laboratorët në të cilët bëhet analizë molekulare për prani të SARS-CoV. Pra, në Maqedoni janë bërë 14.645 teste në 1.000 000 banorë. (Tabela 3).
Tabela 3. Numri i përgjithshëm i testeve të kryera për COVID-19 në Republikën e Maqedonisë së Veriut
(n=29.575)
Numri kumulativ i testeve | Teste (gjithsej) | Pozitive (gjithsej) | Testet e skriningut | Teste pozitive nga skriningu | Teste rutinore | Teste rutinore pozitive |
GJITHSEJ | 30.302 | 2.315 | 4.035 | 9 | 26.267 | 2.306 |
ISHP Virusologjia | 18.994 | 1.812 | 2.547 | 7 | 16.447 | 1.805 |
QSHP Shkup | 134 | 17 | 0 | 0 | 134 | 17 |
Avicena | 820 | 62 | 0 | 0 | 820 | 62 |
Biotek | 1.958 | 57 | 0 | 0 | 1.958 | 57 |
Klinika Zhan Mitrev | 4.278 | 188 | 0 | 0 | 4.278 | 188 |
Sistina | 1.361 | 43 | 0 | 0 | 1.361 | 43 |
ASHAM | 2.002 | 55 | 1.488 | 2 | 514 | 53 |
Fakulteti i Veterinarisë | 755 | 81 | 0 | 0 | 755 | 81 |
Nga numri i përgjithshëm i rasteve, 606 (26,2%) janë raste aktive, 1.569 (67,8%) persona janë të shëruar (242 prej tyre janë punonjës shëndetësorë dhe 12 shtatzëna) (Tabela 4)(Grafiku 5). Nga rastet që konsiderohen si të shëruara 345 (22,0%) kanë qenë të shtruar në spital, ndërsa 1.224 (78,0%) kanë qenë në trajtim shtëpiak.
Grafiku 5. Shpërndarja e të sëmurëve nga COVID-19 në Republikën e Maqedonisë së Veriut sipas rezultatit dhe numrit të përgjithshëm, 2020 (n=2.315)
Tabela 4. Rezultatet sipas QSHP/NJR, Republika e Maqedonisë së Veriut (n=2.315)
Shpërndarja sipas QSHP/NJR | Të sëmurë | Të shëruar | Numri i vdekjeve | Gjithsej |
Shkup | 298 | 542 | 36 | 876 |
Kumanovë | 55 | 389 | 23 | 467 |
Tetovë | 83 | 112 | 22 | 217 |
Prilep | 30 | 168 | 14 | 212 |
Veles | 27 | 93 | 10 | 130 |
Shtip | 68 | 33 | 2 | 103 |
Strugë | 13 | 52 | 19 | 84 |
Dibër | 47 | 4 | 51 | |
Koçan | 6 | 29 | 2 | 37 |
Manastir | 3 | 23 | 2 | 28 |
Gostivar | 7 | 17 | 3 | 27 |
Ohër | 6 | 17 | 23 | |
Demir Kapija | 7 | 7 | ||
Kriva Pallankë | 6 | 6 | ||
Negotinë | 3 | 2 | 5 | |
Kavadar | 4 | 1 | 5 | |
Gjevgjeli | 4 | 4 | ||
Strumicë | 2 | 2 | 4 | |
Radovish | 4 | 4 | ||
Pehçevë | 3 | 3 | ||
Vinicë | 1 | 2 | 3 | |
Krushevë | 2 | 1 | 3 | |
Kërçovë | 1 | 2 | 3 | |
Kratovë | 2 | 2 | ||
Sveti Nikole | 2 | 2 | ||
Probishtip | 2 | 2 | ||
Makedonski Brod | 2 | 2 | ||
Vallandovë | 1 | 1 | 2 | |
Demir Hisar | 1 | 1 | ||
Dellçevë | 1 | 1 | ||
Berovë | 1 | 1 | ||
GJITHSEJ | 606 | 1.569 | 140 | 2.315 |
Në Tabelën 5 është dhënë një pasqyrë momentale e rasteve aktive sipas komunave në Shkup dhe Tetovë si rajone më të prekura, pra si rajone me përhapje të gjerë të sëmundjes.
Tabela 5. Raste aktive me COVID-19 sipas komunave, Shkup dhe Tetovë (n=381)
Qyteti/Komuna | Raste aktive |
Shkup | 298 |
Çair | 73 |
Saraj | 44 |
Butel | 37 |
Aerodrom | 33 |
Gazi Babë | 31 |
Studeniçan | 13 |
Karposh | 13 |
Kisella Vodë | 11 |
Ilinden | 9 |
Shuto Orizare | 9 |
Gjorçe Petrov | 9 |
Qendër | 8 |
Petrovec | 4 |
Haraçinë | 2 |
Sopishte | 2 |
Tetovë | 83 |
Tetovë | 52 |
Tearcë | 15 |
Bogovinje | 8 |
Brvenicë | 4 |
Jegunovce | 2 |
Zhelinë | 2 |
VLERËSIMI I RREZIKUT NGA PËRHAPJA E MËTEJSHME E COVID -19
Vlerësimi i rrezikut nga OBSH në nivel global dhe nivel të Rajonit Evropian flet për një përhapje të vazhdueshme të COVID-19 dhe një rrezik të lartë.
Në territorin e të gjithë vendit është shpallur gjendje e jashtëzakonshme.
Sipas kategorizimit të rrezikut nga OBSH:
- Shkupi është në fazën 4 (Përhapje e gjerë).
- Tetova në fazën 4 (Përhapje e lokalizuar).
- Shtipi në fazën 3 (Përhapje e lokalizuar).
- Pjesa tjetër e Republikës së Maqedonisë së Veriut në fazën 2 (Raste sporadike).
Gjendja me COVID-19 në botë
Sipas të dhënave të fundit të publikuara nga OBSH, deri më 31.05.2020:
Numri i rasteve të konfirmuara në rrafsh global – 5.934.936 (117.551 raste të reja)
Numri i rasteve të vdekjes në mbarë botën – 367.166 (4.461 raste të reja)
- Rajoni i OBSH-së Amerika
- Raste të konfirmuara – 2.743.793 (66.293 raste të reja)
- Raste të vdekjes – 157.702 (3.094 raste të reja)
- Rajoni i OBSH-së Evropa
- Raste të konfirmuara – 2.1547 (20.197 raste të reja)
- Raste të vdekjes – 1085 (732 raste të reja)
- Rajoni i OBSH-së Mesdheu lindor
- Raste të konfirmuara – 505.001 (080 raste të reja)
- Raste të vdekjes – 12.353 (275 raste të reja)
- Rajoni i OBSH-së Azia juglindore
- Raste të konfirmuara – 260.579 (11.054 raste të reja)
- Raste të vdekjes – 7.431 (274 raste të reja)
- Rajoni i OBSH-së Pacifiku perëndimor
- Raste të konfirmuara – 181.665 (219 raste të reja)
- Raste të vdekjes – 7.028 (14 raste të reja)
- Rajoni i OBSH-së Afrika
- Raste të konfirmuara – 100.610 (3.708 raste të reja)
- Raste të vdekjes – 554 (72 raste të reja)
UDHËZIME DHE REKOMANDIME PËR POPULLATËN
- Mite dhe të vërteta për Korona virusin
- http://www.iph.mk/sq/pyetje-dhe-pergjigje-mite-dhe-te-verteta-lidhur-me-korona-virusin/
- Rekomandimet e OBSH-së
- http://www.iph.mk/sq/rekomandime-nga-obsh-per-parandalimin-e-infeksionit-me-korona-virusin/
- Rekomandime për udhëtarët
- http://www.iph.mk/sq/rekomandime-nga-obsh-per-parandalimin-e-infeksionit-me-korona-virusin/
- http://www.iph.mk/sq/r%d0%b5komandimet-per-udhetaret-qe-vijne-nga-vendet-e-rrezikuara-me-covid-19-ose-qe-kane-qene-ne-kontakt-me-rast-te-vertetuar-me-covid-19//
- Si ta mbroni veten
http://www.iph.mk/sq/covid-19-si-ta-mbroni-veten/
- Trajtimi shtëpiak i rasteve të dyshimta
- Udhëzime për punonjësit shëndetësor
http://www.iph.mk/sq/rekomandime-per-punonjesit-shendetesor-paisjet-per-mbrojtje-personale/
- Faqja e internetit e Ministrisë së Shëndetësisë
http://zdravstvo.gov.mk/sq/home-main/
Faqja e internetit e Qeverisë:
INFORMACION PËR POPULLATËN
Personat që kanë simptoma të gripit ose simptoma të ngjashme me gripin (temperaturë e lartë mbi 38°С, ethe, frymëmarrje të vështirësuar, dhimbje në kraharor, kollë të thatë etj.), mjeku që do t’i trajtojë duhet t’i pyesë për historinë e udhëtimit jashtë shtetit dhe për kontakt të mundshëm me ndonjë rast të konfirmuar të koronavirusit.
Vetëm në rast se personi që ka simptoma ka udhëtuar në ndonjë shtet të rrezikuar ose ka patur kontakt me rast të konfirmuar duhet të udhëzohet që të marrë në numrin falas për pyetje në lidhje me korona virusin.
0800 002 03
Shkup 01.06.2020
Sektori për parandalim dhe kontroll të sëmundjeve infektive
Instituti i shëndetit publik