Pas planit “franko-gjerman” pritet një lajm i madh për Prishtinë. Për raportuesen për Kosovën në Parlamentin Evropian, Viola von Cramon, kjo marrëveshje i hap rrugë 5 shteteve të Bashkimit Evropian të njohin pavarësinë e Kosovës. Eurodeputetja gjermane është shprehur e bindur ditën e djeshme se marrëveshja në fjalë mund të bindë Greqinë, Spanjën, Qipron Rumaninë dhe Sllovakinë që ta njohin Kosovën dhe se Prishtina formalisht shkon drejt BE-së. “Edhe pse ende mungon nënshkrimi final, kjo përbën një sukses të madh politik për Bashkimin Evropian por edhe për tërë rajonin”,ka thënë Viola von Cramon për Deutsche Welle në gjuhën serbe, duke i rikujtuar tensionet e muajve të fundit në pjesën veriore të Kosovës.
Çfarë shkruajnë mediat e huaja?
Shtypi në gjuhën gjermane përgjithësisht e sheh marrëveshjen në parim ndërmjet Beogradit dhe Prishtinës si një njohje de facto e pavarësisë së Kosovës. Serbia dhe Kosova kanë arritur një moment historik të rëndësishëm në rrugën e gjatë drejt normalizimit të marrëdhënieve të tyre. “Por ende nuk e kanë arritur”, vlerëson media Noje Zircher Zeitung rezultatin e takimit në Bruksel. Gazeta shkruan se marrëveshja verbale për kornizën e bisedimeve nuk e përmend drejtpërdrejt “çështjen e ndërlikuar” të statusit të Kosovës, por shkon në “njohjen de facto të Kosovës nga Serbia”. “Kurti është në një pozicion më komod. Edhe pse koncesionet ndaj Beogradit janë të papëlqyeshme në vendin e tij, çdo përparim në vendosjen e Kosovës si një anëtare normale e bashkësisë ndërkombëtare është një sukses”, shkruan Noje Zircher Zeitung. “Përkundrazi, për Vuçiçin, njohja faktike e pavarësisë së Kosovës paraqet një kthesë drastike, pas viteve të korrjes së fryteve politike të kësaj teme. “Deklarata e Kurtit nga e hëna, se ishte gati të nënshkruante marrëveshjen, por pala tjetër jo”, shton shkrimi.
Njohja e Kosovës nga 5 shtetet e BE
Gazeta e Cyrihut përfundon: “Edhe pse nuk pati ndonjë përparim të madh, takimi i së hënës është të paktën një sukses i pjesshëm i politikës ballkanike të Perëndimit, së cilës i është dhënë jetë e re”. Mbetet për t’u parë nëse ky moment do të zgjasë. Sinjali i parë pozitiv për Prishtinën do të ishte nëse një ose disa nga pesë shtetet e BE-së që nuk e kanë njohur Kosovën deri më tani, do ta kompensonin përfundimisht.
Njohja “de jure”
Noje Zircher Zeitung sjell edhe një koment nga Andreas Ernst, më parë korrespondent prej kohësh nga Beogradi: “Edhe pse presidenti serb dhe mediat e tij të bindura të bulevardit e shtyjnë atë nën tapet, është e qartë se Beogradi po pajtohet me faktin se është në territorin e saj pas luftës së viteve 1998/99 u krijua një shtet i ri. Është e vështirë të imagjinohet që, pas njohjes faktike të këtij fakti, njohja ligjore nuk do të pasojë një ditë”. “Kosova do të duhet të përballet me faktin se nuk mjafton të deklarohet si shtet multietnik, siç bën kryeministri Kurti. Nëse për Prishtinën është e rëndësishme ekzistenca e komunitetit serb në vend (për të cilën nuk ka prova vendimtare), atëherë ajo nuk duhet të vendosë pengesa në rrugën e vetëqeverisjes së saj. Megjithatë, është e diskutueshme nëse enklavat serbe në jug kanë një të ardhme ekonomike. Është shumë e mundur që pas nja dy dekadash vetëm prona kishtare të mbetet dëshmitare e Kosovës serbe”, shkruan Ernst. Gazetari shton se agresioni i Putinit është për të falënderuar për faktin se Perëndimi kishte frikë nga një krah i hapur në Ballkan dhe nxitoi të kompensonte brenda pak muajsh gjithçka që humbi gjatë dhjetë viteve të negociatave të ngadalta midis Beogradit dhe Prishtinës. Sipas Ernst, plani i paraqitur është kryesisht një kompromis, por: “E meta e saj më e madhe është se nuk është negociuar nga palët ndërluftuese, por vjen tërësisht nga jashtë”. Zgjidhjet e imponuara rrallë vazhduan në Ballkan. Propozimi ishte detyrë e Serbisë, por nuk thotë se si duhet të duket zgjidhja. Ajo thjesht po përsërit atë që nuk duhet të duket. Tani të tjerët kanë bërë një lëvizje. “BE ka humbur kohën e saj në këtë rajon për një kohë të gjatë,” përfundon Ernst në komentin e tij në Neue Zircher Zeitung.
